Milieu-impact
Eén van de belangrijkste redenen voor het handhaven en uitbreiden van statiegeld is het grote milieuvoordeel dat hiermee kan worden behaald. Bij kunststof flessen is dat extra groot. Ten eerste wordt het milieu hiermee gespaard doordat de lege flessen niet met het huishoudelijk afval worden verbrand in een afvalverbrandingsinstallatie. Dat voorkomt onnodige CO
2-emissies. Ten tweede leidt inzameling met statiegeld tot de best mogelijke recycling met zeer zuivere kunststoffen. Dat zorgt voor grote milieuvoordelen omdat met deze recycling het energieverbruik voor de productie van nieuwe kunststoffen wordt vermeden en dus ook de emissies die daarbij horen. Gebleken is dat dit milieuvoordeel aanzienlijk groter is dan wanneer moet worden gewerkt met kunststoffen die zijn gesorteerd uit vervuild en vermengd ingezamelde kunststof verpakkingen (zoals het zogenaamde Plastic Heroes-afval).
Al met al heeft statiegeld een zeer positieve impact op het milieu: het leidt niet alleen tot
minder zwerfafval, maar ook tot veel en hoogwaardige recycling die zorgt voor energiebesparing, reductie van CO
2-emissies en het bewustzijn dat het de moeite waard is om zorgvuldig om te gaan met waardevolle grondstoffen.
Bijna alle grote plastic statiegeldflessen worden weer teruggebracht naar een innamepunt:
95% wordt ingezameld en gerecycled. Statiegeld zorgt daarmee voor veel meer recycling dan welk ander inzamelsysteem dan ook. Afschaffen van statiegeld zou tot gevolg hebben dat er jaarlijks honderden miljoenen plastic flessen moeten worden afgevoerd met het huishoudelijke restafval en vervolgens worden verbrand.
Op kleine plastic flesjes zit nog geen statiegeld. De meeste kleine flesjes belanden nu in het restafval en worden daarna verbrand: vorig jaar is slechts zo'n 20% van de kleine flesjes gerecycled, voornamelijk na inzameling in een gemengde en vervuilde stroom kunststof verpakkingen (met het Plastic Heroes-systeem).
Invoeren van statiegeld op kleine plastic flesjes leidt ertoe dat minimaal 85% van deze flesjes apart worden ingezameld en gerecycled. Het Plastic Heroes-systeem groeit nog wel, maar moet meer dan vier keer zoveel recycling opleveren om gelijk te komen met een statiegeldsysteem. Dat is een onhaalbare zaak. En dan hebben we het nog niet over de kwaliteit van het gerecyclede materiaal.
Meer informatie »
Ook bij recycling gaat het niet alleen om kwantiteit, maar ook om kwaliteit. Met het statiegeldsysteem wordt een zuivere 'stroom' PET-kunststof ingezameld, wat goed is voor de hoogste kwaliteit gerecycled materiaal.
Deze hoge kwaliteit materiaal van het statiegeldsysteem maakt het mogelijk 'kunststofvervangende producten' te maken. Het gerecyclede plastic (PET) materiaal van een statiegeldsysteem is daardoor veel meer waard dan het materiaal uit gemengde kunststofinzameling:
800 euro per ton versus 300 euro per ton.
Op dit moment bestaat in Nederland bijvoorbeeld 25 procent van een nieuwe Coca Cola-fles uit gerecycled materiaal. Dit materiaal is PET-kunststof die voor het grootste deel uit teruggebrachte
statiegeldflessen komt. Het gerecycled materiaal uit de sorteerfabrieken van Plastic Heroes voldoet niet aan de kwaliteitseisen voor deze flessen, en kan daar dus niet voor worden gebruikt. Van de PET-stroom uit deze sorteerfabrieken kan hooguit een beetje worden bijgemengd bij het PET-kunststof uit het statiegeldsysteem (maximaal 5%, volgens Europese hygiënerichtlijnen).
Als de PET-flessen via het Nedvang-systeem worden ingezameld, zal dit ten koste gaan van de kwaliteit: dat is een stap achteruit
Aafko Schanssema, directeur VMK Kunststofverpakkingen
Bij productie met gerecyclede grondstoffen is het energieverbruik bijna altijd lager dan bij productie met nieuwe grondstoffen. Recycling zorgt dus meestal voor energiebesparing. Hoeveel energie er wordt bespaard, hangt af van
- het soort en de hoeveelheid grondstoffen die worden vervangen door het recyclingmateriaal;
- de energie die nodig is voor inzameling, transport, sortering en toepassing van het recyclingmateriaal.
Met zogeheten LCA’s (levenscyclusanalyses) kan precies in beeld worden gebracht hoe groot het uitgespaarde energieverbruik is.
Inzameling met statiegeld leidt tot hoogwaardige recycling. Hierdoor sparen we, per kg ingezamelde flessen, ongeveer 80 procent van de energie-inhoud van de flessen uit. Dat is bijna vijf keer zoveel als de energie die wordt teruggewonnen bij verbranding van de flessen in een afvalverbrandingsinstallatie. En recycling na statiegeldinzameling levert ruim twee keer zoveel energiebesparing op als de laagwaardiger recycling van gemengd ingezamelde kunststofverpakkingen.
Meer informatie »
Recycling zorgt niet alleen voor energiebesparing, maar ook voor minder CO
2-uitstoot. Deze ‘winst’ hangt vooral af van de hoeveelheid nieuwe grondstof die vervangen wordt door gerecyclede grondstof. Hier moet uiteraard nog wel de CO
2-uitstoot van het inzamel- en recyclingproces van af worden getrokken.
Bij hoogwaardige recycling - tot plasticvervangende producten - is de totale CO
2-winst relatief groot. Het statiegeldsysteem scoort ook wat dit betreft erg goed. Een recente studie van CE Delft concludeert dat het statiegeldsysteem voor de grote PET-flessen zorgt voor ongeveer 30% van de totale CO
2-emissiereductie door recycling van kunststof verpakkingen in Nederland. En dat terwijl maar ongeveer 5% van het kunststof verpakkingsafval bestaat uit statiegeldflessen. De grote hoeveelheid vermeden CO
2 emissies door het statiegeldsysteem zijn te danken aan een hoog inzamelpercentage, weinig uitval in de verwerking, volledige toepassing als monostroom en een laag energiegebruik voor sortering en verwerking ten opzichte van de concurrerende systemen.
Meer informatie »
Statiegeld is niet alleen goed voor het milieu, het is ook goed voor ons milieubewustzijn. Niet iedereen kan zich iets voorstellen bij hogere percentages recycling, betere kwaliteit van het ingezamelde materiaal, besparing op energieverbruik en beperking van CO
2-uitstoot. Maar voor de meeste mensen is het wel duidelijk dat het zonde is om goede spullen zomaar weg te gooien als ze nog maar één keer zijn gebruikt. Het gaat dan niet alleen om het geld: het voelt goed om het weggooien van dingen van waarde te voorkómen en zuinig om te gaan met grondstoffen en producten. Statiegeld is daarvoor het meest duidelijke signaal. Het succes van statiegeld is dus voor een deel het succes van mensen die de moeite nemen om flessen niet domweg weg te gooien!
Er zijn regelmatig publieksacties waarbij statiegeld als positief symbool wordt ingezet.
Deel dit op
