Techniek: Sorteren op kunststofsoort
Om te komen tot recycling van de kunststof uit plasticverpakkingen, moeten deze kunststoffen worden uitgesorteerd. Aansluitend op de verschillende inzamelsystemen zijn er drie typen sorteerfaciliteiten: (1) sorteerfabrieken voor gemengde kunststof verpakkingen, (2) nascheidingsinstallaties bij huisvuilcentrales en (3) sorteercentra voor statiegeldflessen.
De resultaten van het sorteren in verschillende soorten kunststofpolymeren worden steeds beter bij elk van de drie typen sortering. Maar alleen bij het apart inzamelen van één soort plastic, zoals PET in een statiegeldsysteem, heeft de gesorteerde output de hoge zuiverheid die nodig is voor
hoogwaardige recycling.
Een ander probleem met gemengde inzameling is de onbekende mix aan additieven (toevoegingen) die de uitgesorteerde kunststofpolymeren bevatten. Deze additieven geven aan ieder product en iedere soort verpakking zijn eigen functionele eigenschappen en vergen zorgvuldige dosering, die niet haalbaar is met kunststofrecyclaat waarin al een onbekende additievenmix aanwezig is.
Plastic statiegeldflessen
De doppen van statiegeldflessen zijn zeer goed te scheiden van de flessen door middel van de drijf-zinkmethode. Door de lagere dichtheid van de PE-doppen komen deze bovendrijven, terwijl het PET naar de bodem zakt. Ook papieren etiketten en lijm zijn goed te scheiden van PET door middel van windziften, nadat de flessen in stukjes zijn gehakt (flaken) [
SRN, 2011].
Het grootste gedeelte van de Nederlandse statiegeldflessen bestaat uit transparant (blank of lichtblauw) PET. Transparant PET geeft de beste kwaliteit gerecycled PET, zeker wanneer dit ingezameld wordt als monostroom (uitsluitend PET-flessen) zoals bij een statiegeldsysteem. Gekleurd PET uit het statiegeldsysteem levert 30-50% minder geld op dan blanke PET-flessen uit het statiegeldsysteem [
Agentschap NL, 2011].
Ingezamelde plastic verpakkingen
In de meeste gemeentes in Nederland wordt ook een gemengde stroom plastic verpakkingen aan de bron gescheiden, waarna dit wordt vervoerd naar en gesorteerd in Duitsland (sinds april 2011 is in Nederland 1 sorteercentrum operationeel). Voor de sortering kan gebruik worden gemaakt van een aantal soorten technieken om de plastics van elkaar te scheiden. De meest toegepaste zijn:
- drijf-zink: op basis van dichtheid van het materiaal,
- optische sortering: Near Infra Red (NIR) of x-straling,
- hydrocycloon,
- centrifuge,
- omgekeerd- en windziften.
Diverse technologieën zijn nog in ontwikkeling. Een combinatie van technieken blijkt het meest geschikt om het plastic te scheiden van vuil en niet-plastics en te sorteren in de gewenste plastic soorten. Vorig jaar werden de in Nederland ingezamelde kunststof verpakkingen in Duitse sorteerfabrieken gescheiden in vijf soorten kunststoffracties: PET, PE, PP, Folie en Kunststof mix. Dit leverde het volgende resultaat:
Resultaat na sorteren van gemengd ingezamelde plastic verpakkingen in Nederland [KplusV, 2011, p.23]
Plastic verpakking uit het huishoudelijk restafval
Sinds begin 2010 zijn twee nascheidingsinstallaties van Omrin en Attero in het noorden van het land begonnen met het nascheiden van plastic verpakkingen. Met diverse technieken wordt vanuit het huishoudelijk restafval een stroom folies en een stroom harde kunststof verpakkingen van PE, PET en PP verkregen. Deze stromen worden apart of gemengd afgevoerd naar sorteerders, die de stromen verder sorteren en verwerken of verkopen aan verwerkers. De eerste sorteeranalyses gaven als resultaat dat de installatie van Attero 50% herbruikbare kunststofstromen voortbracht: 37,5% monostromen + 12,6% herbruikbare kunststofmix. Bij Omrin bedroeg dit percentage gemiddeld 78% [
KplusV, 2011]. De ontwikkelingen gaan hier redelijk snel en de resultaten worden steeds beter. In zijn algemeenheid blijken de nascheidingsinstallaties een relatief grote kunststofafvalstroom te kunnen genereren die echter wat minder zuiver verder kan worden gesorteerd dan de stroom gemengd ingezamelde kunststof verpakkingen. In het vervolgproces blijken deze kunststoffen vooralsnog een hoger uitvalpercentage te kennen dan brongescheiden kunststoffen.
